Archive | Haziran, 2014

Özgür Yazılım ve Özgür Kılavuzlar

GNU Özgür Belgeleme Lisansı  Özgür işletim sistemlerimizdeki en büyük eksiklik yazılımda değildir, en büyük eksiklik, sistemlerimize dahil edebildiğimiz iyi özgür belgelerin olmamasıdır. Bizim çoğu önemli programımız tam kılavuzlara sahip değildir. Belgeleme, her türlü yazılım paketinin önemli bir parçasıdır; önemli bir özgür yazılım paketi iyi bir özgür belgeyle birlikte verilmediğinde, bu büyük bir eksikliktir. Günümüzde bu gibi eksikliklerimiz vardır. Yıllar önce, bir zamanlar, Perl öğrenebileceğimi düşünmüştüm. Özgür kılavuzdan bir kopya edinmiş ancak bu kılavuzu okumakta zorlanmıştım. Perl kullanıcılarına başka kılavuzlar olup olmadığını sorduğumda, daha iyi anlatımlı kılavuzların olduğunu ancak bunların ücretsiz olmadığını öğrenmiştim.

Continue Reading →

Bunun nedeni neydi? İyi kılavuzlar O’Reilly Associates için yazılmıştı ve bu kılavuzlar kısıtlayıcı terimlerle yayınlanmıştı, kopyalama ve değiştirme yasaktı, kaynak dosyalarına ulaşılamamaktaydı, özgür yazılım topluluğundan hariç tutulmaktaydılar.

Bu olay, bu tip bir olayın ilk meydana gelişi değildi ve (topluluğumuz için büyük bir kayıptır ki) son olacak gibi de görünmüyordu. Özel mülk kılavuz yayıncıları, o zamandan beri birçok yazarını kılavuzlarını kısıtlamaları konusunda kandırmıştır. Birçok kereler, bir GNU kullanıcısının yazmakta olduğu bir kılavuz konusunda bana hevesli bir şekilde bir şeyler anlattığını duydum, bu kullanıcılar, bu yazdıklarıyla GNU projesine yardımcı olmak istemişti, ve daha sonra, umutlarım söndü, çünkü bu kullanıcılar, bizim kullanamayacağız şekilde bir yayıncı ile anlaşıp bir sözleşme imzaladığını söyledi.

Programcıların iyi İngilizce yazamadıklarını göz önünde bulundurursak, kılavuzların bu şekilde işlevsizleştiğini de görürüz.

Özgür yazılım gibi özgür belgeleme de ücretle ilgili değil özgürlükle ilgili bir husustur. Bu kılavuzlarla ilgili sorun, O’Reilly Associates’in kopyalar için bir ücret istemesi değildir, bununla ilgili bir sorun yoktur. (Özgür yazılım vakfı özgür GNU kılavuzlarının baskılı kopyalarını da satmaktadır.) Ancak GNU kılavuzları, kaynak kodu biçiminde sağlanabilirken, özel mülk kılavuzlar yalnızca kağıt biçiminde elde edilebilmektedir. GNU kılavuzları kopyalama ve değiştirme izniyle birlikte gelir; Perl kılavuzları için durum farklıdır. Bu kısıtlamalar problemlerdir.

Özgür bir belgeye ilişkin ölçütler, özgür yazılıma ilişkin ölçütlere oldukça benzerdir: ikisi de tüm kullanıcılara belirli özgürlüklerin verilmesiyle ilgilidir. Yeniden-dağıtıma (ticari yeniden-dağıtım dahil olmak üzere) izin verilebilir, böylece kılavuz, programın her kopyasıyla birlikte verilebilir, bu çevrim-içi ya da kağıt biçiminde olabilir. Değiştirmeye ilişkin izin de can alıcıdır.

Genel bir kural olarak, insanların tüm yazı ve kitap tiplerini değiştirme izinlerinin olmasının gerekli olduğuna inanmıyorum. Yazılara ilişkin hususların, yazılıma ilişkin hususlarla mutlaka aynı olması gerekmez. Örneğin, bizim görüşlerimizi ve hareketlerimizi tanımlayan bu yazı gibi yazıların değiştirilmesine sizin ve benim izin vermek zorunda olduğumuzu düşünmüyorum.

Özgür yazılıma ilişkin belgeleme için değiştirme özgürlüğünün niçin can alıcı olduğuna ilişkin belirli bir neden vardır. İnsanlar, yazılımı değiştirme ve özelliklerine ekleme yapma ya da değiştirme hakkını kullandıklarında, özenlilerse, kılavuzunu da değiştireceklerdir, böylece değiştirilmiş programla doğru ve kullanılabilir belgeleme sağlanabilecektir. Programcıların özen gösterip işlerini bitirmelerini engelleyen bir kılavuz veya programı değiştirdiklerinde sıfırdan yeni bir kılavuz yazmalarını gerektiren bir kılavuz, topluluğumuzun ihtiyaçlarını karşılamaz.

Değişiklik üzerinde sınırsız bir yasak kabul edilemezken, değiştirme yöntemi üzerindeki bazı sınır tipleri hiçbir problem oluşturmaz. Örneğin, orijinal yazarın telif hakkı uyarısının, dağıtım terimlerinin ya da yazar listesinin korunmasına ilişkin şartlar uygundur. Ayrıca değiştirilmiş sürümlerin değiştirilmiş olduklarına dair uyarıyı içermelerini istemekte, hatta silinemeyen ya da değiştirilemeyen bölümlere (söz konusu bölümler teknik-olmayan başlıkları ele aldığı sürece) sahip olmakta da bir problem yoktur. (Bazı GNU kılavuzlarında bu vardır.)

Bu şekildeki kısıtlamalar bir problem teşkil etmez çünkü pratik bir konu olarak, özenli programcıyı, kılavuzu, değiştirilmiş programa uyarlamaktan alıkoymaz. Başka bir deyişle, özgür yazılım topluluğunun kılavuzun tam kullanımını sağlamasını engellemezler.

Ancak, kılavuzun tüm teknik içeriğinin değiştirilebilmesi ve daha sonra sonucun tüm genel ortamda tüm genel kanallar aracılığıyla dağıtılması mümkün olmalıdır; aksi takdirde, kısıtlamalar topluluğu engeller, kılavuz özgür değilse başka bir kılavuza ihtiyaç duyarız.

Maalesef, özel mülk bir kılavuz var olduğunda, başka bir kılavuz yazacak birini bulmamız genellikle zordur. Temel engel, birçok kullanıcının özel mülk bir kılavuzun yeterince iyi olduğunu düşünmesidir, bu nedenle, özgür bir kılavuzun yazılmasına ihtiyaç olduğunu göremezler. Özgür işletim sisteminin, doldurulması gereken bir boşluğa sahip olduğunu görmezler.

Kullanıcılar niçin özel mülk kılavuzların yeterince iyi olduğunu düşünmektedir? Bazıları bu konuyu düşünmemiştir. Umarım ki bu yazı, bunu değiştirmek için bir şeyler yapacaktır.

Diğer kullanıcılar, özel mülk kılavuzları, birçok insanın özel mülk yazılımın kabul edilebilir olduğunu düşünmesiyle aynı nedenle kabul edilebilir olarak değerlendirmektedir: tamamen pratik ölçütler üzerinden değerlendirme yapmaktadırlar, özgürlüğü bir ölçüt olarak kullanmamaktadırlar. Bu insanların böyle düşünmeye hakları vardır, ancak bu fikirler, özgürlüğü içermeyen değerlerden kaynaklandıkları için, özgürlüğe değer veren bizim gibi insanlar için yol gösterici değildir.

Lütfen bu konudaki görüşlerimizi daha fazla yayın. Kılavuzlarımızı özel mülk şeklinde yayınlanmasından ötürü kaybetmeye devam etmekteyiz. Özel mülk kılavuzların yeterli olmadığını söylersek, belki de, belge hazırlayarak GNU’ya yardım etmek isteyen bir sonraki kimse, çok geç olmadan hepsinin ötesinde öncelikle özgürlüğe önem vermesi gerektiğini fark edecektir.

Ayrıca ticari yayıncıları, özel mülk kılavuzlar yerine özgür, copyleft edilmiş kılavuzlar satmak için de yüreklendirebiliriz. Bunu sağlamanın bir yolu da, satın almadan önce bir kılavuzun dağıtımını kontrol etmek ve copyleft olmayan kılavuzlardan çok copyleft kılavuzları tercih etmektir.

[Not: Özgür Yazılım Vakfının, diğer yayıncılardan satın alınabilen özgür kitapları listeleyen bir sayfamız vardır.]

gnu.org

0

Özgür Yazılımın Tanımı

Bu özgür yazılım tanımını, belirli bir yazılımın, özgür yazılım olarak sayılmasının koşullarını açıkça göstermek için yapıyoruz. Arada sırada açıklık getirmek amacıyla bu tanımı yeniden gözden geçiririz. Eğer yaptığımız değişikliklere gözatmak isterseniz, lütfen daha fazla bilgi için aşağıdaki Kayıtlar kısmına bakınız. Özgür yazılım bir özgürlük meselesidir, fiyat değil1.

Continue Reading →

Özgür yazılım kavramı, kullanıcıların, yazılımı çalıştırma, kopyalama, dağıtma, üzerinde çalışma, değiştirme ve geliştirme özgürlükleriyle ilgili bir kavramdır. Daha açık konuşacak olursak, “özgür yazılım” kavramı, yazılım kullanıcıları dört olmazsa olmaz özgürlüğe sahiplerdir demektir:

  • Herhangi bir amaç için yazılımı çalıştırma özgürlüğü (0 numaralı özgürlük).
  • Her ne istiyorsanız onu yaptırmak için programın nasıl çalıştığını ögrenmek ve onu değiştirme özgürlüğü (1 numaralı özgürlük). Yazılımın kaynak koduna ulaşmak, bu iş için önkoşuldur.
  • Kopyaları dağıtma özgürlüğü. Böylece komşunuza yardım edebilirsiniz (2 numaralı özgürlük).
  • Tüm toplumun yarar sağlayabileceği şekilde programı geliştirme ve geliştirdiklerinizi (ve genel olarak değiştirilmiş sürümlerini) yayınlama özgürlüğü (3 numaralı özgürlük). Kaynak koduna erişmek, bunun için bir önkoşuldur.

Bir program, eğer kullanıcıları bu özgürlüklere sahipse özgür yazılımdır. Yani, kopyalarını değiştirerek ya da değiştirmeden, ücretli ya da ücretsiz, herhangi bir yerdeki herhangi birine dağıtmaya serbest olmalısınız. Özgür olmak demek (bu meyanda), tüm bunları yapmak için izin istemek ya da izin için ödeme yapmak zorunda olmamanız demektir.

Ayrıca değişiklikler yapmak ve bu değişiklikleri özel olarak kendi işinizde veya oyununuzda kullanma özgürlüğünüz de olmalı. Değişikliklerinizi yayımladığınızda da, hiç kimseyi haberdar etmenize gerek olmamalıdır.

Bir programı kullanma özgürlüğü demek, onu, herhangi bir bireyin ya da kurumun, herhangi bir bilgisayar sistemi üzerinde, herhangi bir iş için geliştirici ya da bir başka şey ile iletişim kurmak zorunluluğu olmadan kullanabilmek demektir. Bu özgürlükte kullanıcının amacı önemlidir, geliştiricininki değil; Sen, bir kullanıcı olarak kendi amaçların için bir programı çalıştırmaya özgürsün ve eğer bir başkasına dağıtırsan, o da kendi amaçları için programı çalıştırmaya özgürdür, ama kendi amaçlarınız için onu zorlayamazsınız.

Programın kopyalarının dağıtımı özgürlüğü, programın hem değiştirilmiş hem de değiştirilmemiş, kaynak kodunda olduğu gibi ikili veya çalıştırılabilir halini içermesi zorunludur. (Programları çalıştırılabilir halleri ile dağıtmak kolayca yüklenebilen özgür işletim sistemleri için gerekiyor) Eğer, belli bir yazılımın ikili ya da çalıştırılabilir bir biçimini oluşturmak olanaksızsa (ki bazı diller bu özelliği desteklemiyor), o zaman sorun yok; ancak, program, bu biçimlerden herhangi birine sokmanın bir yolunu bulduğunuzda, programı yeniden dağıtmaya hakkınızın olması gerekir.

Değişiklikler yapma ve geliştirilmiş sürümlerini yayımlama özgürlüklerine sahip olabilmek için, mantıklı olmak için programın kaynak kodlarına erişmeniz zorunludur. Bu nedenle, kaynak koda erişim, özgür yazılım için gerekli bir durumdur.

1 numaralı özgürlük özgün sürümün yerine kendi değişiklik yaptığınız sürümü kullanabilmenizi de içerir. Eğer program bir başkasının değişiklik yapılmış sürümlerini çalıştıracak, ancak sizinkileri reddedecek şekilde tasarlanmış bir ürün ile birlikte geliyorsa — bu işlem “tivolaştırma”2 ya da (kara liste aracılığıyla) “güvenli açılış” olarak bilinir — 1 numaralı özgürlük uygulamada bir özgürlük olacağı yerde teorik bir düş olacaktır.

Bir program üzerinde değişiklik yapmanın önemli yollarından biri de, mevcut özgür altyordam ve modülleri birleştirmektir. Eğer programın lisansı, var olan bir bölümün içerisine ekleme yapamayacağınızı diyorsa, örneğin eklediğiniz her kodun telif hakkı sahibi olmanız gerektiğini söylüyorsa, o lisans, özgür olarak tanımlamak için çok kısıtlayıcıdır.

Bu özgürlüklerin gerçek hayatta uygulanabilir olması için, yanlış bir şey yapmadığınız sürece, değiştirilemez olmaları gerekir; eğer geliştirici, bir soruna neden olabilecek hiçbir şey yapmadığınız halde, yazılımın lisansını değiştirecek güce sahipse, o halde o yazılımı özgür değildir.

Buna rağmen, özgür yazılımı dağıtma konusundaki birtakım kurallar, merkezi özgürlüklerle çakışmadığı sürece, kabul edilebilir. Örneğin, copyleft, (basitçe söyleyecek olursak) yazılımı dağıtırken, diğer insanların özgürlüklerini hiçe sayan kısıtlamalar ekleyememeniz için konmuş kuraldır. Bu kural, merkezi özgürlükler ile çakışmaz; hatta onları korur.

Özgür yazılım, ticari olmayan demek değildir. Özgür bir program, ticari kullanım, ticari geliştirme ve ticari dağıtım için kullanılabilir. Özgür yazılımların ticari geliştirilmeleri artık alışılmadık bir durum değil; artık özgür ticari yazılımlar çok önemlidir. Özgür yazılımın kopylarına sahip olmak için ücret ödemeniz gerekebilir veya kopyaları hiçbir ücret karşılığı olmadan da edinmiş olabilirsiniz. Kopyalara nasıl sahip olduğunuzdan bağımsız olarak, herzaman için yazılımın kopyalama, değiştirme ve hatta kopyalarını satma haklarına sahipsinizdir.

Bir değiğikliğin aslında bir iyileştirme meydana getirip getirmemiş olacağı özneseldir, yani yoruma açıktır. Özünde, eğer sizin yaptığınız değişiklikler birbaşkasının onları iyileştirme saymasıyla sınırlılarsa, bu özgürlük değildir.

Yeniden düzenlenmiş bir sürümü paketlemeye dair kurallar, yeniden düzenlenmiş sürümleri, yayınlama özgürlüğünüzü engellemediği sürece ya da yeniden düzenlenmiş sürümler yapmanıza ve özel olarak kullanmanıza izin verdiği sürece kabul eidilebilirler. Aynı şekilde, eğer bu yolla sürümü kullanılabilir yaparsanız, şu halde de ulaşılabilir yapmanız gerekir kuralları da kabul edilebilir. (Bunun gibi bir kural hala size kendi sürümünüzü yayınlayıp yayınlamama seçeneği bırakıyor.) Kendi sürümlerinizi kamuya açarken, sürümlerin kaynak kodunun yayınlanmasına dair kurallar da kabul edilebilirler. Lisansın, eğer değiştirilmiş bir sürümü dağıttıysanız ve bir önceki geliştirici bir kopya istediğinde, bir tane göndermek zorunda olmanız veya yaptığınız değişikliklerde kendinizi tanıtmanızı gerektirmesi de kabul edilebilirdir.

http://www.google.com/profiles/pittle.org

özgür yazılım, copyleft yazılım ile diğer yazılım kategorileri ve bunların birbirleriyle ilişkilerini görmek için Özgür Yazılım Kategorileri sayfasına bakın.

Bazen devletin ihracat kontrolü yasaları ve ticari yaptırımlar, yazılımınızın kopyalarını uluslararası dağıtma özgürlüğünüzü kısıtlayabilir. Yazılım geliştiricileri, bu kısıtlamaları yeniden düzenleme ya da ortadan kaldırma gücüne sahip değildirler, ama yapabilecekleri ve yapmaları gerekenf şey, yazılımın kullanma koşulu olarak bu yaptırımları içermesini reddetmektir. Bu yolla kısıtlamalar, yargılamaların dışında kalan etkinlik ve kişileri etkilemeyeceklerdir. Bu nedenle, özgür yazılım lisansları hiçbir ihracat kontrolü yasasına uyma zorunluluğunu olmazsa olmaz özgürlüklere koşul koymamalıdır.

Birçok özgür yazılım lisansı telif hakkına dayanır ve ne gibi gereksinimlerin telif hakkına dayatılacağına dair sınırlamalar vardır. Eğer bir telif hakkı tabanlı lisans, yukarıda açıkladığımız özgürlüklere saygı gösteriyorsa, daha önce beklemediğimiz herhangi türden bir sorunla karşılaşma olasılığımız zayıf olacaktır (aslında bu ara sıra olur). Buna rağmen, bazı özgür yazılım lisansları sözleşmelere dayanmaktadır ve bazı sözleşmeler, olağan kısıtlamalara geniş bir şekilde dayatılabilmektedir. Bu da, bir lisansın kabul edilemez kısıtlamalara ve özgür olarak kabul edilmemesine dair mümkün birçok yol olduğunu belirtir.

Büyük olasılıkla, olabilecek tüm yolları burada listeleyemeyebiliriz. Eğer bir sözleşme tabanlı lisans, kullanıcıyı telif hakkı tabanlı bir lisansın yapamayacağı, alışılmadık bir şekilde kısıtlarsa ve burada meşru olarak açıklanmamışsa, o halde bu konu hakkında düşünmemiz gerekir ve bunu herhalde, özgür olmayan bir lisans olarak tanımlayacağızdır.

Özgür yazılım hakkında konuşurken bedava gibi terimler kullanmaktan kaçınmak en iyisidir. Çünkü insanlar, konunun özgürlükle ilgili değil, parayla ilgili olduğunu sanabilirler. Korsanlık gibi bazı genel terimleri temsil eden düşünceleri desteklemeyeceğinizi umuyoruz. Bu terimler ile ilgili bir tartışma için Kullanmaktan Kaçınılması Gereken Kelimeler ve Deyimler sayfasına bakabilirsiniz. özgür yazılım kavramının birçok dile çevirisini içeren bir listemiz var.

Son olarak, özgür yazılım tanımında belirtilen kıstaslar gibi açıklamaların dikkatli çevrilmesi gerektiğine dikkat çekmek istiyoruz. Bir yazılım lisansının ögür yazılım lisansı olup olmadığna karar vermek için onu kesin kelimelerle olduğu gibi ruhunun da uyup olmadığını da belirliyoruz. Eğer bir yazılım lisansı, mantıksız kısıtlamalar içeriyorsa ve bu durumu buradaki kıstaslar içinde açıklamadıysak bile, bu lisansı reddederiz. Bazen, bir lisansın kabul edilebilir olup olmadığına karar verirken, lisans gereksinimleri, kapsamlı düşünmeyi ya da bir avukatla görüşmeyi gerektiren konuları içerebiliyor. Yeni bir konu hakkında bir sonuca vardığımızda, mevcut lisansların neyi sınırladığını ya da sınırlamadığını açıkça belirtmek için bu kıstaslar sıklıkla güncelliyoruz.

Eğer bir lisansın, söz ettiğimiz kıstasları sağlayıp sağlamadığıyla ilgileniyorsanız, lisansların listesi sayfasına bakın. Eğer ilgili olduğunuz lisans, burada listelenmemişse, tüm merak ettiklerinizi, bize <licensing@gnu.org> adresine eposta yollayarak sorabilirsiniz.

Eğer yeni bir lisans yazmayı düşünüyorsanız, bu adrese yazarak FSF ile irtibat kurunuz. Değişik özgür yazılım lisanslarının çoğalması, kullanıcıların lisansları anlayabilmek için daha fazla çaba sarf edeceği anlamına gelir; belki sizin için, gereksinimlerinizi karşılayabilecek mevcut bir Özgür Yazılım lisansı bulmanızda yardımcı olabiliriz.

Eğer bu olanaksızsa ve gerçekten yeni bir lisansa gereksiniminiz varsa, bizim yardımımızla, lisansınızın bir Özgür Yazılım lisansı olduğunu temin edebilir ve olası uygulama sorunlarından kurtulabilirsiniz.

Yazılımın Yanında

Yazılımın özgür olmasını gerektiren aynı sebeplerden dolayı ve kılavuzların da yazılımın bir etkili parçası olduğundan Yazılım kılavuzları da özgür olmak zorundadır

Aynı görüşler diğer kullanışlı uygulamalar için de mantıklıdır — yani, öğrenim ve başvuru işleri gibi kullanışlı bilgi sunan işler. Wikipedia en iyi bilinen örnek.

Her hangi bir çalışma özgür olabilir, ve özgür yazılım tanımı da her çeşit çalışmaya uygun özgür kültürel çalışmalar tanımına genişletildi.

Açık Kaynak?

Diğer bir grup, özgür yazılım kavramına benzer (ancak aynısı değil) açık kaynak diye bir terim kullanmaya başladı. Biz, özgür yazılım terimini tercih ediyoruz, çünkü bu terimin ücret yerine özgürlüğü simgelediğini bir kere duyduğunuzda, bu terim artık size düşünce özgürlüğünü çağrıştırır. Ancak açık kelimesi, asla özgürlüğe işaret etmez.

Tarih

Arada sırada açıklık kazandırmak için Özgür Yazılım Tanımını gözden geçirip düzeltiriz. Burada o düzenlemelerin bir listesini tam olarak nelerin değiştiğini gösteren bağlantılar ile birlikte veriyoruz ki diğerleri dilerlerse geçmişi düşünebilsin, gözden geçirebilsinler.

  • Sürüm 1.80: 1 numaralı özgürlük uygulanabilir olmalıdır, yalnızca teorik değil; örn., tivolaştırma olmamalı.
  • Sürüm 1.77: Tam bir yerini alma olmasa bile, lisansda geriye dönük değişiklikler yapmanın kabuledilebilir olmadığını açıklığa kavuştur.
  • Sürüm 1.74: Yeterince açık olmayan veya bazı yerlerde sözü geçen ancak heryerde belirtilmemiş olan dört noktanın açıklamaları:
  • “İyileştirmeler”, lisans hangi türden değiştirilmiş sürümleri yayımlayabileceğinizi önemli bir şekilde kısıtlayabilir anlamına gelmez. 3 numaralı özgürlük yalnızca değişikliklerin değil, aynı zamanda değiştirilmiş sürümlerin de dağıtılmasını içerir.
  • Varolan mödüllerin birleştirilmesi ile, uygun şekilde lisansları olanlar kastedilmiştir.
  • Dışarı aktarım kontrolleriyle ilgili noktanın neticesini açıkca belirt.
  • Bir lisans değişikliğini yürüre koymak eski lisansı feshetmeyi meydana getirir.
  • Sürüm 1.57: “Yazılımın Ötesinde” kısmını ekle.
  • Sürüm 1.46: Özgürlükte kimin hangi neden için olursa olsun programı çalıştırmasının önemini açıkla.
  • Sürüm 1.41: Kontrata dayalı lisanslar hakkındaki sözleri açıklığa kavuştur.
  • Sürüm 1.40: Özgür bir lisansın kendi değişikliklerinizi yaratmak için diğer mevcut özgür lisansları kullanmanıza izin vermesi gerektiğini anlat.
  • Sürüm 1.39: Bir lisansın, halka açık kullanıma koyduğunuz bir yazılımın sürümleri için kaynak kodunu tedarik etmenizi gerekli kılmasının kabul edilebilir olduğunu belirt.
  • Sürüm 1.31: Bir lisansın, değişikliklerin sahibi olarak sizin kendinizi göstermenizi mecbur kılmasının kabul edilebilir olduğunu belirt.
  • Sürüm 1.23: Kontrat tabanlı lisanslar hakkındaki olası sorunlara işaret et.
  • Sürüm 1.16: Çalıştırılabilir dosyaların dağıtılmasının neden önemli olduğunu açıkla.
  • Sürüm 1.11: Özgür bir lisansın, dağıttığınız sürümlerin bir kopyasını programın sahibine göndermenizi zorunlu kılabileceğini belirt.

Sürüm numaralarının araları açık, çünkü tanımın asıl meselesini değiştirmek yerine bağlantıları düzenleyen, çeviriler ekleyen, vb. diğer pek çok değişiklik de var. Eğer yapılan değişikliklerin tam bir listesine gözatmak isterseniz, bunu cvsweb arayüzümüzden yapabilirsiniz.

Çevirmenin notları:

  1. ^ Free sözcüğü İngilizce’de hem özgür hem de ücretsiz anlamlarına gelmektedir. Bu sebepten dolayı free software hem özgür yazılım hem de ücretsiz yazılım olarak anlaşılabilir. Bu anlam karışıklığına bir açıklık getirmek amacıyla özgün belgede bu noktada To understand the concept, you should think of free as in free speech, not as in free beer açıklaması getirilmiştir. Biz, İngilizce’de bulunan bu soruna ait bölümü Türkçe çevirisinden tümüyle kaldırmayı uygun bulduk.
  2. ^ Tivoization

gnu.org

0

Linux Mint 17 “Qiana” Xfce

KDE versiyonu 23 Haziran 2014 tarihinde duyurulan kod adı “Qiana” olan Linux Mint 17′nin Xfce masaüstü ortamını içeren versiyonunun final sürümü, Clement Lefebvre tarafından duyuruldu. Ubuntu 14.04 “Trusty Tahr” tabanlı olan “Qiana” kod adlı Linux Mint 17′nin bir uzun süreli destek LTS (Long Term Support) sürüm olduğunu hatırlatan Lefebvre; sistemin 2019 yılına kadar güvenlik güncellemelerini alacağını belirtti. 3.13 Linux çekirdeği üzerine yapılandırılan sistemin, Xfce 4.10 masaüstü ortamıyla geldiğini belirten Lefebvre; aynı paket tabanı kullanılacağı için Linux Mint 17′nin 2016 yılına kadar gelecek sürümleri yükseltmek için manivela işlevi göreceğini hatırlattı. Geliştirme ekibi, 2016 yılında yeni bir taban üzerinde çalışmaya başlayacak. Güncelleme Yöneticisi olağanüstü bir şekilde geliştirilen sistemin paneli, şimdi daha fazla bilgi gösteriyor ve daha hızlı hisseddiyor. Güncellemenin çeşidini belirten yeni bir “tür” sütunu da panele eklenmiş bulunuyor. Güncelleme yöneticisine artık yönetici haklarını elde etmeden ulaşmak mümkün. Yönetici şifresi “güncellemeleri kur” düğmesine tıklandığında soruluyor. Yeni sürücü yöneticisiyle artık internet bağlantısı olmadan da sürücüleri yüklemek mümkün hale gelmiş. “Yazılım Kaynakları” aracına çeşitli iyileştirmeler getirilirken, sistem ayarları için grafik arayüz inceltilmiş bulunuyor. Linux Mint 17 “Qiana” Xfce hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu, sürüm notlarını ve neler yeni sayfasını inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

Linux Mint 17 “Qiana” Xfce edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

0

Parsix GNU/Linux 6.0r1

Debian GNU/Linux tabanlı Parsix GNU/Linux’un GNOME masaüstü ortamının 3.10.3 sürümüyle gelen “Trev” kod adlı 6.0r1 sürümü, Alan Baghumian tarafından duyuruldu. Parsix GNU/Linux 6.0r1’i duyurmaktan gurur duyduklarını belirten Baghumian; bunun Parsix GNU/Linux 6.0 serisinin 22 Haziran 2014 tarihi itibariyle ilk güvenlik ve hata düzeltme güncelleştirmesi olduğunu söyledi. Debian “Wheezy” (7.0) üzerine kaya gibi sağlam inşa edilen sistemin 3.12.20 Linux çekirdeği üzerine yapılandırıldığını söyleyen Baghumian; depoların 1 Haziran 2014 tarihi itibariyle Debian Wheezy depolarıyla senkronize edildiğini ifade etti. Xserver-xorg 1.14.5 ve X.Org 7.7’ye dayalı gelen sistemde GNOME Shell 3.10.3 masaüstü ortamı kullanıldığını söyleyen Baghumian; sistemin GNU Iceweasel 30.0, Chromium Browser 35.0, LibreOffice 3.5.4, Glibc 2.13, GParted 0.12.1, Empathy 3.10.1, GIMP 2.8.2, Grisbi 0.8.9, VirtualBox 4.3.10, VLC 2.0.6, GRUB 2, TuxOnIce 3.3 gibi güncel paketlerle geldiğini ifade etti. Parsix GNU/Linux 6.0r1 hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olmak için sürüm duyurusunu ve sürüm notlarını inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

Parsix GNU/Linux 6.0r1 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

0

pfSense 2.1.4

FreeBSD tabanlı özgür bir firewall çözümü olan pfSense’in 2.1.3 sürümünden çok kısa bir süre sonra gelen ve öncelikle bir güvenlik güncellemesi olan 2.1.4 sürümü, Jared Dillard tarafından duyuruldu. Bunun her şeyden önce bir güvenlik sürümü olduğunu belirten Dillard; paketlerin kendilerine özgü bağımsız düzeltmelere sahip olduklarını ve bu güncellemelerin yapılması gerektiğini söyledi. Firmware güncellemeleri sırasında paketlerin düzgün biçimde yeniden kurulacağını söyleyen Dillard; aksi takdirde, ikililerin son sürümünün kullanımda olduğundan emin olmak için paketleri yeniden yüklemek gerekeceğini ifade etti. pfSense 2.1.4 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu ve sürüm notlarını inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

pfSense 2.1.4 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

0

Git 2.0.1

Yazılım geliştirme süreçlerinde kullanılan, hız odaklı, dağıtık çalışan bir sürüm kontrol ve kaynak kod yönetim sistemi olan Git‘in 2.0.1 sürümü duyuruldu. İlk sürümü Linux çekirdeği‘nin geliştirilmesinde kullanılmak üzere 2005 yılında Linus Torvalds tarafından tasarlanıp geliştirilen, son Eclipse kullanıcı topluluğu anketi verilerine göre 2013 yılı itibariyle %30 pazar payına ulaşan Git’in ortaya çıkışı, çok sayıda Linux çekirdeği geliştiricisinin proje yönetimi için bir önceki sürüm kontrol sistemi olan BitKeeper’ı tercih etmesiyle başlamıştır. Andrew Tridgell, bir takım tersine mühendislik yöntemleriyle BitKeeper protokolüne müdahalelerde bulunmuş, ancak BitKeeper’ın telif haklarını elinde bulunduran Larry McVoy, BitKeeper’ın ücretsiz kullanımını reddeterek konuyu hukuki platforma taşıyınca BitKeeper’ın kullanımından vazgeçilmiş, böylece Git’in temelleri atılmıştır. 2.6.12-rc2 sürümlü Linux çekirdeğinin yayınlanmasının ardından Torvalds, kendi sürüm kontrol sistemini yazmaya karar vermiştir. Böylece, BitKeeper ve Monotone’dan esinlenilerek Git doğmuştur. Git 2.0.1 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm notlarını inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

Git 2.0.1 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

0

Blender 2.71

Yaygın biçimde kullanılan 3D modelleme ve tasarım yazılımlarından biri olan Blender’in 2.71 sürümü çıktı. Blender Vakfı ve çevrimiçi geliştirici topluluğu, Blender’in 2.71 sürümünü sunmaktan gurur duyduklarını ifade ederken; uygulamaya eğri kenarlar için daha fazla kontrol ve iç malzemeleri kazandırıldığı ifade edildi. Geliştirilen arayüzde boyutlandırılabilir önizlemeli butonlar ve yeni simgelerin yer aldığı belirtilirken, seçim araçlarının daha fazla seçenek sunduğu belirtildi. Bilindiği gibi, 2002 yılında kurulan Blender Vakfı, o güne dek yazılmış olan kodları Free Blender adıyla kamuya açmış ve bir bağış kampanyası başlatmıştı. Yazılımın geliştirilmesi için aktarılan ilk fonlar bu şekilde oluşturulmuştu. Blender Papervision 3d desteği de vermektedir. Blender 2.71 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm notlarını inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

Blender 2.71 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanalabilirsiniz.

0