![](https://www.getgnu.org/wp-content/uploads/2017/04/LibreOffice-logo.png)
LibreOffice’in Ermenice çevirisi tamamlandı
![](https://www.getgnu.org/wp-content/uploads/2017/04/LibreOffice-logo.png)
Genişletilebilir, özelleştirilebilir bir metin editörü ve daha fazlası olan GNU Emacs‘ın 29.2 sürümü, Eli Zaretskii tarafından duyuruldu. Son derece özelleştirilebilir Lisp kodu ve bir grafik arayüzü sunan uygulama, neredeyse tüm insan dilleri ve onların kodları için Unicode desteği veriyor. Emacs, 1970’lerde MIT Yapay Zeka Laboratuvarı’nda Richard M. Stallman tarafından yazıldı. Kısa sürede yaygınlaşan ve bu şekilde büyüyen makrolar, Guy Steele ve Stallman tarafından derlenip EMACS ismini aldı. Unix’de çalışan ilk Emacs ise, Java programlama dilinin de yazarı olan James Gosling tarafından 1981 yılında geliştirildi. Gosling Emacs olarak anılan uygulama C’de yazılmış olmasına rağmen kullanıcılara kolay kişiselleştirme ve geliştirme imkânı veren Mocklisp isimli Lisp türevi betik dilini destekliyordu. 1984’e kadar özgürce dağıtılan bu uygulamanın haklarının Gosling tarafından satılması, aynı kod ağacından başlayan Stallman’ın GNU Emacs isimli düzenleyicisinin eski kodlardan temizlenmesini gerektirdi. Benzer şekilde kendi uygulamasının özgürlüğünü kaybetmesini istemeyen Stallman, GPL lisansını yazdı ve GNU Emacs, GPL ile lisanslanan ilk uygulama oldu. GNU Emacs 29.2 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.
1991’de, GPL lisansının özgürlüğünden faydalanan bir takım farklı geliştiriciler Lucid Emacs’i türetti. Daha sonradan XEmacs ismini alan bu uygulama özgür yazılım tarihindeki en büyük çatallanmaya sebep oldu. GNU Emacs ve XEmacs, 2006 yılı itibariyle halen kullanılmakta olan en yaygın iki Emacs’tır. GNU Emacs 29.2 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.
Dosyaları bir cpio veya tar arşivine kopyalayan yazılım GNU cpio‘nun 2.15 sürümü, Sergey Poznyakoff tarafından duyuruldu. Bunun bir hata düzeltme sürümü olduğunu belirten Poznyakoff; GNU cpio’nun, dosyaları bir cpio veya tar arşivinin içine veya dışına kopyaladığını hatırlattı. Yeni sürümde, –no-absolute-filenames –make-directories’in çalışması düzeltilirken, kopyalamadaki sembolik bağlantıların erişim ve değişiklik zamanlarının geri yüklendiği söyleniyor. Tar programına uyumluluk için sağlandığı bildirilen yazılım, eski cpio programlarıyla uyumluluk için ikili format arşivleri oluşturuyor. Arşivlerden çıkartırken cpio’nun hangi arşiv türünü okuduğunu otomatik olarak tanıdığı ve farklı byte sıralamalı makinelerde oluşturulan arşivleri okuyabildiği ifade ediliyor. GNU cpio 2.15 hakkında bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.
GNU cpio 2.15 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.
Unix’te yıllardır kullanılan Vi metin editöründen Bram Moolenaar tarafından geliştirilen ve ilk olarak 1991 yılında yayınlanan metin editörü Vim‘in 9.1.0 sürümü duyuruldu. Vim projesinin, Vim 9.1.0’ın kullanıma sunulduğunu duyurmaktan mutluluk duyduğu belirtilirken, bu sürümün, Vims’in 30 yılı aşkın süredir lider geliştiricisi olan ve altı ay önce vefat eden Bram Moolenaar’a ithaf edildiği ifade ediliyor. Vim 9.1.0’ın temel olarak bir hata düzeltme sürümü olduğu belirtilirken, bunun hata düzeltmesi, birkaç yeni özellik ve birçok küçük iyileştirme içerdiği söyleniyor. Ara belleğe sanal metin ekleme desteği eklendiği belirtilen yeni sürüm, OpenVMS için güncellenmiş bulunuyor. Vim FTP sunucusu kullanımdan kaldırılırken katkıda bulunan herkese ve bu sürümün hazırlanmasına yardımcı olan herkese teşekkür edildiği söyleniyor. Bilgisayar programlarının kod yazılımında yaygın olarak kullanılmakla beraber, konsolda genel amaçlı metin editörü olarak da kullanılabilen Vim’in masaüstünde kullanılan grafik tabanlı GVim adlı bir versiyonu da vardır. Vim’de, Vi’de olduğu gibi, temelde menü veya tıklanabilecek bir simge yoktur. Ama istendiği takdirde komut girerek grafik moduna yani GVim’e geçiş yapılabilir. Başlangıçta Amiga için çıkarılmış olan Vim, bugün çoklu platform desteği sağlamaktadır. GNU GPL lisansı ile yayınlanan özgür ve açık kaynak yazılım olan Vim’e maddi destek vermek isteyenlerin, desteğini, Uganda’daki ihtiyaç sahibi çocuklara yapması istenmektedir. Vim 9.1.0 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.
Doxygen 1.10.0 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.