Navigation

Tag Archives | Richard Stallman

GNU 40 yaşında: Happy birthday GNU!

By on 9 Eylül 2023 in GNU/Linux

Richard Stallman tarafından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde 27 Eylül 1983 tarihinde kamuoyuna duyurulan GNU işletim sistemi, 27 Eylül 2023’te 40. yaş gününü kutlayacak. Bilindiği gibi, sistemin başlıca içeriği GNU Compiler Collection (GCC), GNU Binary Utilities (binutils), bash kabuğu, GNU C kütüphanesi (glibc) ve coreutils’den oluşuyor. Stallman; bu işletim sistemi dışında, GNU Genel kamu lisansı (GPL), GNU Lesser General Public License (LPGL) ve GNU Free Documentation License’i de (GFDL) duyurmuştur. GNU projesi; toplu işbirliğini temel alan bir özgür yazılım tasarısı olarak ortaya çıkmış ve proje, temel olarak kullanıcıların yazılımı çalıştırma, paylaşma (kopyalama ve dağıtma), inceleme ve değiştirme konularında özgür olmalarını sağlamayı amaçlar. “GNU’s Not Unix” (GNU, Unix değildir) ifadesiyle sistemintanımını yapan Stallman; böylelikle Hurd’un yerine kullanılmaya başlanan Linux’un da GNU Genel Kamu Lisansı’nın (GNU General Public License) ikinci sürümüyle lisanslanmasını sağladı. Daha sonra GNU Bildirisi‘ni yayımlayan Stallman; böylelikle sistemin temellerini ifade etmiş oldu. GNU Projesi, Özgür Yazılım Hareketinin bir parçası, yazılım kullanıcıları için özgürlük mücadelesidir. GNU’yu, Özgür Yazılım Hareketi’nin etik ilkelerine katılmayan kişilerin 1998 yılında ortaya attığı “açık kaynak” terimiyle ilişkilendirmek yanlıştır. 


 Continue Reading →

 

Özgür Yazılım Vakfı da (Free Software Foundation; kısaca FSF) GNU projesini desteklemek üzere 4 Ekim 1985 tarihinde Richard Stallman tarafından kurulmuştur. Özgür Yazılım Vakfı, 4 Ekim 1985 tarihinde kâr amacı gütmeyen, özgür yazılım gelişimini destekleyen bir vakıf olarak kuruldu. Var olan GNU Projelerini kitapçık ve disket üreterek ve özgür yazılımcıları işe alarak yaymaya ve geliştirmeye başladı. O zamandan beridir özgür yazılımların gelişmesi ve yayılmasına destek olmakta, farkındalığın artması için çalışmalar yapmaktadır. Birçok GNU yazılımları diğer işletim sistemlerinde de (Windows, BSD, Solaris ve Mac OS gibi) kullanılmıştır. Özgür yazılım hareketi böylelikle gelişip, insanlığı özgür yazılım ortamına bağlamıştır. Ve GNU 40 artık yaşında. Bu etkinliğin onuruna Özgür Yazılım Vakfı (FSF) aileler, öğrenciler ve hackerler, ilgilenen herkes için bir hack günü düzenliyor. Bu etkinliğe ilişkin ayrıntılara buradan ulaşabilirsiniz. Doğum günün kutlu olsun GNU! Happy birthday GNU!

 

0

LLVM 17.0.0-rc1 duyuruldu

By on 29 Temmuz 2023 in Programlama
2000 yılında University of Illinois’de dinamik derleme ve performans optimizasyonları araştırmalarına yönelik olarak başlatılan ve C++ ile geliştirilen LLVM‘nin (Low Level Virtual Machine) 17.0.0-rc1 sürümü duyuruldu. LLVM 17.0.0 sürüm adayı ile LLVM 17.x sürüm sürecinin başladığını duyurmaktan mutluluk duyulduğu belirtilirken, sürümün, kabaca altı aylık çalışma sonunda, topluluk tarafından ortaya çıkarıldığı ifade ediliyor. Bunun bir test sürümü olduğunun unutulmaması ve yalnızca test etmek amacıyla kullanılması gerektiği hatırlatılırken, test eden kullanıcıların tespit ettikleri hataları rapor etmeleri rica ediliyor. Bu yayınla ilgili herhangi bir sorusu olanların, onları buradan sorabilecekleri belirtiliyor. LLVM Projesi, modüler ve yeniden kullanılabilir derleyici ve araç zinciri teknolojilerinin bir koleksiyonu olarak kullanıma sunuluyor ve adına rağmen, LLVM’nin geleneksel sanal makinelerle çok az ilgisi olduğu biliniyor. “LLVM” adının kendisi bir kısaltma değil; projenin tam adıdır. LLVM, isteğe bağlı programlama dillerinin hem statik hem de dinamik derlemesini destekleyen  modern, SSA tabanlı bir derleme stratejisi sağlamak amacıyla Illinois Üniversitesi’nde bir araştırma projesi olarak başlamıştı. LLVM projesindeki kod, “LLVM istisnalarıyla birlikte Apache 2.0 Lisansı” kapsamında lisanslanmış bulunuyor. LLVM Çekirdek kitaplıkları iyi belgelenmiştir ve LLVM’yi bir optimize edici ve kod oluşturucu olarak kullanmak için kendi dilinizi icat etmek (veya mevcut bir derleyiciyi bağlamak) özellikle kolay bir işlem olmaktadır. University of Illinois/NCSA Lisansı ile açık kaynak kodlu olarak geliştirilen projeye özellikle Apple, Google, ARM, Sony ve Intel ciddi katkı sunuyor. Richard Stallman‘ın özgürlük konusunda yazılıma bir itirazı var.  LLVM 17.0.0-rc1 hakkında bilgi edinmek için sürüm duyurusunu ve GitHub sayfasını inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

LLVM 17.0.0-rc1 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

0

LLVM 16.0.6 duyuruldu

By on 15 Haziran 2023 in Programlama
2000 yılında University of Illinois’de dinamik derleme ve performans optimizasyonları araştırmalarına yönelik olarak başlatılan ve C++ ile geliştirilen LLVM‘nin (Low Level Virtual Machine) 16.0.6 sürümü duyuruldu. Bu sürümün, bir hata düzeltme sürümü olduğu ve 16.0.0 ile API ve ABI uyumluluğu taşıdığı belirtiliyor. Bu yayınla ilgili herhangi bir sorusu olanların, onları buradan sorabilecekleri belirtiliyor. LLVM Projesi, modüler ve yeniden kullanılabilir derleyici ve araç zinciri teknolojilerinin bir koleksiyonu olarak kullanıma sunuluyor ve adına rağmen, LLVM’nin geleneksel sanal makinelerle çok az ilgisi olduğu biliniyor. “LLVM” adının kendisi bir kısaltma değil; projenin tam adıdır. LLVM, isteğe bağlı programlama dillerinin hem statik hem de dinamik derlemesini destekleyen  modern, SSA tabanlı bir derleme stratejisi sağlamak amacıyla Illinois Üniversitesi’nde bir araştırma projesi olarak başlamıştı. LLVM projesindeki kod, “LLVM istisnalarıyla birlikte Apache 2.0 Lisansı” kapsamında lisanslanmış bulunuyor. LLVM Çekirdek kitaplıkları iyi belgelenmiştir ve LLVM’yi bir optimize edici ve kod oluşturucu olarak kullanmak için kendi dilinizi icat etmek (veya mevcut bir derleyiciyi bağlamak) özellikle kolay bir işlem olmaktadır. University of Illinois/NCSA Lisansı ile açık kaynak kodlu olarak geliştirilen projeye özellikle Apple, Google, ARM, Sony ve Intel ciddi katkı sunuyor. Richard Stallman‘ın özgürlük konusunda yazılıma bir itirazı var.  LLVM 16.0.6 hakkında bilgi edinmek için sürüm duyurusunu ve GitHub sayfasını inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

LLVM 16.0.6 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

0

LLVM 16.0.5 duyuruldu

By on 3 Haziran 2023 in Programlama
2000 yılında University of Illinois’de dinamik derleme ve performans optimizasyonları araştırmalarına yönelik olarak başlatılan ve C++ ile geliştirilen LLVM‘nin (Low Level Virtual Machine) 16.0.5 sürümü duyuruldu. Bu sürümün, bir hata düzeltme sürümü olduğu ve 16.0.0 ile API ve ABI uyumluluğu taşıdığı belirtiliyor. Bu yayınla ilgili herhangi bir sorusu olanların, onları buradan sorabilecekleri belirtiliyor. LLVM Projesi, modüler ve yeniden kullanılabilir derleyici ve araç zinciri teknolojilerinin bir koleksiyonu olarak kullanıma sunuluyor ve adına rağmen, LLVM’nin geleneksel sanal makinelerle çok az ilgisi olduğu biliniyor. “LLVM” adının kendisi bir kısaltma değil; projenin tam adıdır. LLVM, isteğe bağlı programlama dillerinin hem statik hem de dinamik derlemesini destekleyen  modern, SSA tabanlı bir derleme stratejisi sağlamak amacıyla Illinois Üniversitesi’nde bir araştırma projesi olarak başlamıştı. LLVM projesindeki kod, “LLVM istisnalarıyla birlikte Apache 2.0 Lisansı” kapsamında lisanslanmış bulunuyor. LLVM Çekirdek kitaplıkları iyi belgelenmiştir ve LLVM’yi bir optimize edici ve kod oluşturucu olarak kullanmak için kendi dilinizi icat etmek (veya mevcut bir derleyiciyi bağlamak) özellikle kolay bir işlem olmaktadır. University of Illinois/NCSA Lisansı ile açık kaynak kodlu olarak geliştirilen projeye özellikle Apple, Google, ARM, Sony ve Intel ciddi katkı sunuyor. Richard Stallman‘ın özgürlük konusunda yazılıma bir itirazı var.  LLVM 16.0.5 hakkında bilgi edinmek için sürüm duyurusunu ve GitHub sayfasını inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

LLVM 16.0.5 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

0

GNU GDB 13.2 duyuruldu

By on 27 Mayıs 2023 in Programlama
GNU için kullanılan bir hata ayıklayıcı (debugger) olan GDB‘nin (GNU Debugger) 13.2 sürümü, Joel Brobecker tarafından duyuruldu. Ada, C, C++, Go, Rust ve diğerleri için kaynak düzeyinde bir hata ayıklayıcı olan yazılımın, çeşitli hata düzeltmeleriyle geldiği belirtiliyor. Bir düzineden fazla farklı işlemci mimarisi ve GDB’nin kendisinin en popüler GNU/Linux, Unix ve Microsoft Windows varyantlarında çalışabileceği hatırlatılıyor. Ada, C, C ++, Objective-C, Pascal ve diğer birçok dil için kaynak düzeyinde bir hata ayıklayıcı olan GDB; popüler GNU/Linux, Unix ve Microsoft Windows varyantları ile kullanıcıya sunuluyor. 1988 yılında Richard Stallman tarafından yazılan GDB, GNU General Public License kapsamında dağıtılan özgür bir yazılımdır. 1990 – 1993 yılları arasında geliştirilmesine John Gilmore tarafından devam edilmiştir. Unix tabanlı pek çok sisteminde, C, C++ ve Fortran gibi pek çok programlama dilinde çalışan taşınabilir bir hata ayıklayıcı olan GDB; bilgisayar programlarının çalıştırılmasını değiştiren ve takip eden pek çok gelişmiş özelliğe sahiptir. Bir düzineden fazla farklı işlemci mimarisi üzerinde; en popüler GNU/Linux, Unix ve Microsoft Windows varyantlarında çalışabileceği söylenen GDB’nin, özgür (libre) bir yazılım olduğunu söyleyen Brobecker; yeni sürümün, Ada, C, C++, Fortran, Go, Rust ve diğerleri için kaynak düzeyinde bir hata ayıklayıcı olarak geldiğini ifade etti. Python API iyileştirmeleriyle gelen yeni sürüm, MI sürüm 1’in kullanımdan kaldırıldığı belirtilirken, sürümün çeşitli iyileştirmeler içerdiği ifade ediliyor. GDB’nin artık ELF için zstd sıkıştırılmış hata ayıklama bölümlerini desteklediği söyleniyor. DBX modu kaldırılırken, Python sürüm 2’ye karşı derleme desteği de kaldırılmış bulunuyor. GNU GDB 13.2 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

Kullanıcı programın iç değişkenlerini ve normal akışı içerisinde çağrılan fonksiyonları izleyebilir ve degiştirebilir. Gömülü sistemlerde hata ayıklama işlemi sırasında sıklıkla GDB’nin “uzaktan” modu kullanılır. GDB kendi içerisinde bir grafiksel kullanıcı arayüzüne sahip değildir, standart olarak komut satırı arayüzünden kullanılır. 2003 yılı itbari ile GDB’ nin desteklediği işlemciler şunlardır; Alpha, ARM, H8/300, System/370, System 390, X86 ve X86-64, IA-64 “Itanium”, Motorola 68000, MIPS,PA-RISC, PowerPC, SuperH, SPARC, VAX. GNU GDB 13.2 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

0

LLVM 16.0.4 duyuruldu

By on 19 Mayıs 2023 in Programlama
2000 yılında University of Illinois’de dinamik derleme ve performans optimizasyonları araştırmalarına yönelik olarak başlatılan ve C++ ile geliştirilen LLVM‘nin (Low Level Virtual Machine) 16.0.4 sürümü, Tom Stellard tarafından duyuruldu. Bu sürümün, bir hata düzeltme sürümü olduğu ve 16.0.0 ile API ve ABI uyumluluk taşıdığı belirtiliyor. Bu yayınla ilgili herhangi bir sorusu olanların, onları buradan sorabilecekleri belirtiliyor. LLVM Projesi, modüler ve yeniden kullanılabilir derleyici ve araç zinciri teknolojilerinin bir koleksiyonu olarak kullanıma sunuluyor ve adına rağmen, LLVM’nin geleneksel sanal makinelerle çok az ilgisi olduğu biliniyor. “LLVM” adının kendisi bir kısaltma değil; projenin tam adıdır. LLVM, isteğe bağlı programlama dillerinin hem statik hem de dinamik derlemesini destekleyen  modern, SSA tabanlı bir derleme stratejisi sağlamak amacıyla Illinois Üniversitesi’nde bir araştırma projesi olarak başlamıştı. LLVM projesindeki kod, “LLVM istisnalarıyla birlikte Apache 2.0 Lisansı” kapsamında lisanslanmış bulunuyor. LLVM Çekirdek kitaplıkları iyi belgelenmiştir ve LLVM’yi bir optimize edici ve kod oluşturucu olarak kullanmak için kendi dilinizi icat etmek (veya mevcut bir derleyiciyi bağlamak) özellikle kolay bir işlem olmaktadır. University of Illinois/NCSA Lisansı ile açık kaynak kodlu olarak geliştirilen projeye özellikle Apple, Google, ARM, Sony ve Intel ciddi katkı sunuyor. Richard Stallman‘ın özgürlük konusunda yazılıma bir itirazı var.  LLVM 16.0.4 hakkında bilgi edinmek için sürüm duyurusunu ve GitHub sayfasını inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

LLVM 16.0.4 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

0

Gawk 5.2.2 duyuruldu

By on 15 Mayıs 2023 in Programlama

Alfred Aho, Peter Weinberger ve Brian Kernighan tarafından 1977 yılında geliştirilen ve ilk olarak Unix Version 7 ile yayınlanmış bir programlama dili olan GNU Awk’ın 5.2.2 sürümü, Aharon Robbins tarafından duyuruldu. Bunun, bir hata düzeltme sürümü olduğunu belirten Robbins; kimi hataları tespit edenlerin bunu, bug-gawk@gnu.org adresine e-posta göndererek bildirebileceklerini söyledi. Gawk’ın artık M1 macOS sistemlerinde çalıştırılabilir bir x86_64 oluşturmadığı belirtilirken, Bunun, PMA’nın bu sistemlerde kullanılamadığı anlamına geldiği ifade ediliyor. Gawk’ın artık farklı bir yığın dosyasının oluşturulup oluşturulmadığını teşhis edeceği belirtilirken, Gawk’ın artık yığın dosyasındaki ücretsiz NODE listesini “sızdırmaz” olduğu ve bunun sonucunda, kalıcı depolamanın çok daha verimli kullanımı sağlanmış olduğu ifade ediliyor. Girdi ayrıştırıcılarına istedikleri zaman için daha iyi bilgi iletildiği, her zamanki gibi birkaç küçük kod temizlemesi ve hata düzeltmesi yapıldığı belirtiliyor. GNU Awk (Gawk) 5.2.2 sürümü hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

GNU Awk 5.2.2 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

0